طراحی نرم افزارهای های تحت مایکروسافت اکسس با رابط کاربری بسیار حرفه ای

طی سال‌ها، مایکروسافت که مجموعه نرم‌افزاری آفیس را توسعه می‌داد، این نرم‌افزار به خاطر ارائه قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای که به کاربرها می‌داد، بسیار محبوب شد. در واقع آنقدر قابلیت‌ها و امکانات مختلف به این مجموعه اضافه شده که به‌نوعی نقش آچارفرانسه را در شرکت‌ها ایفا می‌کند. بسیار شرکت‌هایی را ما با آن‌ها در ارتباط بودیم که به‌جز فرایندهای مالی که نیاز داشت به نوعی در داخل یک نرم‌افزار واحد و به شکل مطمئن ثبت شوند، مابقی فعالیت‌ها توسط نرم‌افزارهای اکسل (Excel) یا اکسس (Access) مدیریت می‌شد. حتی شرکت‌هایی که در واقع چند ملیتی بودند، یعنی شعباتشان در شهرها و بلکه در کشورهای مختلف واقع بود و بعد از طریق اینترنت، از طریق فضاهای اشتراکی با هم در ارتباط بودند، فایل‌ها را رد و بدل می‌کردند و داده‌های خودشان را در فایل‌های اکسل نگهداری می‌کردند. اما به مرور هرچه که امکانات این نرم‌افزارها بیشتر می‌شد، من طی سال‌ها که پیگیر طراحی برنامه در اکسل و الان در اکسس بوده و هستم، چه به خاطر علاقه شخصی و چه به خاطر قابلیت‌های بسیار زیادی که می‌شود در این پلتفرم‌ها به دست آورد... حتی اگر شما اپ (App) اصلی‌تان را در داخل این نرم‌افزارها طراحی نکنید، مطمئناً تسلط به این دو نرم‌افزار می‌تواند به شما کمک بکند تا حمایت خوبی از نرم‌افزار اصلی سازمان انجام دهید. حتی بسیار من در سطح اینترنت دیدم که در کشورهای آمریکا و کشورهای اروپایی، نرم‌افزارهای جانبی‌شان را تحت اکسس یا اکسل طراحی می‌کردند و بسیار هم جوابگو بوده است. در یک مورد جالب، حتی اگر سرچ کنید مقاله‌اش را هم می‌توانید پیدا کنید، شرکت فراری برای مدیریت تمام کارهایی که در فرمول یک باید انجام بشود، تماماً از فایل‌های اکسل استفاده می‌کرد که در نوبه خودش برایم جذاب بود. یا بانک‌های آمریکا (اسم بانک متأسفانه خاطرم نیست) در طراحی اپلیکیشن‌هایشان از نرم‌افزار اکسس بهره می‌بردند؛ نه نرم‌افزار اصلی، بلکه برای انجام کارهای جانبی. افراد بسیار متخصصانی هم در این عرضه تربیت شدند و رشد پیدا کردند که می‌تواند خروجی کار را حتی از تصورات خود ما هم فراتر ببرد. من خودم طی سال‌ها توانستم از نرم‌افزار اکسس خروجی‌هایی بگیرم که فکر می‌کنم حتی نرم‌افزارهای بومی ویندوز (یعنی نرم‌افزارهایی که اختصاصاً تحت ویندوز و با #C هم نوشته می‌شوند) حتی برای رسیدن به این سطح از کیفیت، کار بسیار مشکلی را در پیش داشته باشند. من در ادامه چند تا تصویر از کارهایی که کردم را هم قرار می‌دهم تا یک دیدی از آنچه می‌شود و می‌توان در نرم‌افزار اکسس انجام داد، داشته باشید. اما یکی از مزیت‌هایی که طراحی نرم‌افزار در داخل اکسس می‌تواند داشته باشد، این یکپارچه بودنش با مجموعه آفیس است. در تمام سیستم‌های ویندوزی، نرم‌افزار آفیس می‌شود گفت که وجود دارد، عدم سازگاری بسیار بسیار کم است و اگر طراح نرم‌افزار احاطه داشته باشد، تقریباً این ناسازگاری به صفر می‌رسد. ارتباط تنگاتنگی هم بین اکسل و اکسس وجود دارد که می‌شود به راحتی لیست‌ها را حتی بین این دو کپی-پیست کرد و این خودش یک برتری را برای سازمان می‌تواند به ارمغان بیاورد. محدودیتی هم از لحاظ بزرگ یا کوچک بودن نرم‌افزار نمی‌شود قائل شد و وجود ندارد؛ البته اگر ما یک محدودیت حجم برای یک دیتابیس اکسس داریم که نباید حجم فایل بیشتر از ۲ گیگابایت بشود. من خودم به شخصه تأکید می‌کنم که هرگز نگذارید فایل اکسس بیشتر از ۱ گیگابایت برود، چون بالاتر از ۱ گیگابایت مطمئناً طراحی شماست که باید اصلاح بشود. وقتی حجم زیاد می‌شود، به راحتی شما می‌توانید از اکسس به عنوان اپلیکیشن استفاده بکنید و ذخیره دیتاها را به SQL Server بسپارید؛ جایی که هم امنیتتان ارتقا پیدا می‌کند و هم کارایی. این سازگار بودن اکسس با SQL Server هم به قدرت آن اضافه می‌کند. به طور کلی، مثلاً نرم‌افزاری را من توسعه دادم برای بحث مدیریت تولید، نرم‌افزاری را توسعه دادم برای بحث برنامه‌ریزی و زمان‌بندی حتی، و شما می‌توانید از نرم‌افزار اکسس برای ارسال یا دریافت اطلاعات هم استفاده کنید. یعنی می‌شود با خریداری کردن یک فضای هاست (فضای ابری)، اپلیکیشن‌تان را به قابلیت‌های آنلاین هم مجهز کنید. فوق‌العاده می‌شود با آن کارهای مختلفی را انجام داد. اما بزرگترین مزیت آن، بحث قیمت تمام‌شده است. با توجه به اینکه اکسس یک محیط کنترل‌شده‌ای را در اختیار شما قرار می‌دهد و بسیاری از کارهایش از قبل به آن فکر شده و یک رویه استانداردی برایش وجود دارد، زودتر هم می‌شود در آن به مهارت رسید؛ به همین خاطر هزینه تمام‌شده را به شدت پایین می‌آورد. فرضاً در یک نمونه موردی که می‌توانم خدمتتان بگویم، ما یک نرم‌افزاری را تحت وب برای برنامه‌ریزی تولید قصد توسعه‌اش را داشتیم که در همین وب‌سایت هم ارائه‌ شده است. برای اینکه بتوانیم یک نسخه اولیه از آن داشته باشیم، آمدیم و آن تفکر و ایده‌مان را در اکسس پیاده کردیم. یک دیتابیس فوق‌العاده اولیه‌ای را ایجاد کردیم، دیدیم که جوابگو است و به جواب می‌رسد و بعد آمدیم آن را تحت وب آوردیم و در بستر وب پیاده‌سازی کردیم. بسیار هزینه‌های بدو توسعه را کاهش می‌دهد، می‌تواند تا حتی یک‌سوم و بعضاً در بعضی نرم‌افزارهای پیچیده تا یک‌پنجم صرفه‌جویی هزینه‌ای ایجاد کند. خروجی کار هم همان‌طور که در عکس‌ها می‌بینید، می‌تواند بسیار جذاب و قابل توجه باشد.

---

💡 قابلیت های برتر اکسس

۱. نقش اکسس در «نمونه‌سازی سریع» (Rapid Prototyping) همان‌طور که در فایل اشاره شد، یکی از بزرگترین مزیت‌های اکسس، استفاده از آن به عنوان نسخه اولیه‌ (MVP) است. بسیاری از سازمان‌ها به جای صرف هزینه‌های گزاف برای کدنویسی از صفر، ابتدا منطق تجاری خود را در اکسس پیاده می‌کنند. اگر طرح در اکسس موفق بود، آن وقت برای انتقال به پلتفرم‌های سنگین‌تر اقدام می‌کنند. ۲. امنیت و مدیریت داده‌ها با SQL Server در فایل صوتی به محدودیت ۲ گیگابایتی اکسس اشاره شد. راهکار حرفه‌ای که پیشنهاد شد، استفاده از Linked Tables است. در این حالت: ظاهر برنامه (Front-end): در اکسس باقی می‌ماند (فرم‌ها، گزارش‌ها و کدها). بانک اطلاعاتی (Back-end): به SQL Server منتقل می‌شود. این کار باعث می‌شود محدودیت حجم از بین برود و امنیت داده‌ها به سطح سازمانی ارتقا یابد. ۳. قابلیت گزارش‌گیری (Reporting) یکی از دلایلی که شرکت‌هایی مثل فراری یا بانک‌ها (طبق متن فایل) از این ابزار استفاده می‌کنند، موتور گزارش‌گیری بسیار قدرتمند آن است. ساخت گزارش‌های چاپی پیچیده، فاکتورها و نمودارهای تحلیلی در اکسس بسیار سریع‌تر از زبان‌های برنامه‌نویسی مثل C# یا پایتون انجام می‌شود. ۴. خودکارسازی (Automation) با VBA اگرچه در فایل مستقیماً به نام زبان برنامه‌نویسی اشاره نشد، اما آن "خروجی‌های فراتر از تصور" که گوینده به آن‌ها اشاره کرد، از طریق زبان VBA (Visual Basic for Applications) حاصل می‌شود. با این زبان می‌توان اکسس را به Outlook متصل کرد تا ایمیل خودکار بفرستد، یا به Excel متصل شد تا تحلیل‌های آماری پیشرفته انجام داد. ۵. نتیجه‌گیری اقتصادی نکته پایانی تاکمید بر کاهش هزینه‌ها است. در دنیای امروز که سرعت تغییرات کسب‌وکار زیاد است، داشتن ابزاری که بتوان با یک‌سوم هزینه و در زمان کوتاه‌تر یک نرم‌افزار کاربردی (مانند مدیریت تولید یا برنامه‌ریزی) ساخت، یک مزیت رقابتی بزرگ محسوب می‌شود.